FTTX

تاریخچه

اواخر دهه 80 به دلیل پهنای زیاد باند، افت بسیار کم و همچنین امنیت و قابلیت اطمینان بالای آن ایده استفاده از فیبر در شبکه های توزیع و دسترسی مطرح شد. از سوی دیگر با توجه به نحوه ارائه سرویس باند به مشترکان مخابراتی و ضرورت حفظ مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید در طولانی مدت منجر به جایگزینی فیبر به عنوان فناوری مناسب در زمینه دسترسی به باند پهن شد.

امروزه انواع مختلف شبکه های دسترسی فیبر معرفی شده که با توجه به نقطه پایان دهی فیبر، با اسامی مختلفی در فناوری FTTX خوانده می شوند. بزرگترین محرک به کارگیری فیبر در شبکه دسترسی، ارائه سرویس ها است. بازار مشتریان این سرویس ها شامل دو بخش مسکونی و تجاری بوده که بسیار گسترده و رو به رشد است.

بر همین اساس شرکت بارزتلکام تولیدکننده تجهیزات مخابراتی و هوشمندسازی با ارائه بهترین و به روزترین تکنولوژی های مخابراتی سعی دارد، رضایت مشتری را تا حد ممکن فراهم کند.

FTTX چیست؟

در دنیا برای انتقال اطلاعات از روش های مختلفی استفاده می شود که با گذشت زمان به دلیل نیاز به سرعت بیشتر، تکنولوژی های متنوعی جایگزین سیستم های قدیمی شده است.

از جمله با گسترش اینترنت و همچنین تولید داده‌های حجیم، نیاز به انتقال آنها با سرعت زیاد در حال حاضر بیشتر از هر زمان دیگری احساس می‌شود. زیرا خطوط ارتباطی قدیمی متشکل از زوج سیم‌های مسی و بی‌سیم (Wireless)، قابلیت فراهم کردن پهنای باند شبکه‌های مخابراتی جدید را ندارند.

یکی از این تکنولوژی های روز که سرعت بالاتری نسبت به شبکه مسی دارد، انتقال اطلاعات روی فیبر نوری است که با اتصال ادارات، منازل و ساختمان ها می توان، سرویس های متنوعی مانند تلفن، شبکه های صوتی و تصویری و تلویزیونی و اینترنت پرسرعت را به آن انتقال داد. به همین دلیل در حال حاضر استفاده از فیبر‌های نوری گزینه مناسبی برای رفع این مشکل است.

اکنون با توجه به ظرفیت زیاد کابل‌های نوری در حمل دیتا و امکان ارائه سرویس‌های مختلف به ویژه IPTV، کابل‌های مسی به مرور در حال جایگزین شدن با فیبرهای نوری هستند. در واقع با جایگزین کردن خطوط انتقال مسی با فیبر‌های نوری در شبکه‌های مخابراتی و کامپیوتری، قادر هستیم، شبکه‌ای پهن‌باند با سرعت انتقال بالا داشته باشیم. این شبکه‌های مخابراتی که در آن‌ها از فیبرهای نوری استفاده می شود، FTTX نامیده می شوند.

FTTX مخفف Fiber To The X و اتصال فیبر به نقطه X بوده که این X شامل مکان های مختلفی است و برای هر ساختار شبکه پهن‌باندی استفاده می‌شود که از فیبر‌ نوری در تمام یا قسمتی از آن استفاده شده باشد.

ساختارهای مختلف شبکه FTTX

برای راه‌اندازی یک لینک مخابراتی یا به عبارتی یک سیستم یا شبکه دسترسی (Access Network) بین کاربر نهایی و مرکز مخابرات از طریق فیبر نوری، سه ساختار (معماری) مختلف وجود دارد.

در مجموع شبکه های دسترسی فیبری به دو گروه فعال و غیر فعال دسته بندی می شود که ساختار فعال شامل دو نوع شبکه های دسترسی تا خانه و اترنت ستاره ای فعال است.

  • شبکه های دسترسی تا خانه (Home Run Fiber)

    در این ساختار 2OLT در 3CO و 4ONT در محل مشتری واقع است که در مسیر آن فیبر کشیده می شود. OLT و ONT هر دو عناصر فعال و به یک لیزر نوری مجهز هستند. فاصله مشترکان تا CO می تواند تا 80 کیلومتر و ارتباط هر مشترک به صورت دوطرفه اختصاصی فراهم است. در این ساختار بیشترین فیبر مصرف می شود.

  • شبکه دسترسی اترنت ستاره ای فعال (Active Star Ethernet)

    این ساختار یک ترکیب نقطه به نقطه بوده که در آن چند مشتری از یک فیبر استفاده می کنند. معمولاً در محل گره میانی، سوئیچ هایی به منظور تجمیع فیبرهای دسترسی مستقر شده که می توانند به خانه های زیادی سرویس دهی داشته باشند. این روش فعال، نسبت به روش قبل به دلیل کاهش فیبر مصرفی، منجر به کاهش هزینه می شود.

    ساختارهای غیر فعال نیز به 5xPONها معروف هستند.

  • شبکه دسترسی نوری غیر فعال PON

    PON دارای ساختار یک نقطه به چند نقطه (6P2MP) است که در آن چند کاربر از یک پهنای باند اشتراکی استفاده می کنند. در این مورد شبکه از اسپلیترهای نوری برای تقسیم پهنای باند از یک فیبر واحد بین چند کاربر استفاده می شود. در روش فوق OLT در CO و ONT در محل مشتری قرار می گیرد، اما تجهیزات میانی و اسپلیترها در فاصله بین آنها غیر فعال هستند. نسخه های رایج PON ها که از تکنیک 7TDM استفاده می کنند، در انواع 9BPON، 8APON، 10EPON و 11GPON عرضه شده که هر کدام از آنها در ساختار و پیکربندی متفاوت است.

انواع مختلفی از پیکربندی‌ FTTX

اصطلاحی کلی برای اشاره به FTTH و FTTB و همین‌طور هنگامی است که شبکهٔ فیبر شامل خانه و کسب‌وکارهای کوچک می شود.

فیبرکشی تا مرز محل زندگی انجام می‌شود. شبکه‌های نوری پسیو (GPON) و اترنت نقطه به نقطه نمونه‌هایی از FTTH هستند که به صورت مستقیم از دفتر مرکزی اپراتور به ارائهٔ خدمات سه‌گانه (دیتا، صدا و تصویر) می‌پردازند.

در این نوع، فیبرکشی تا مرز ساختمان انجام شده است (مانند زیرزمین یک ساختمان مسکونی) و اتصال نهایی به هر واحد مسکونی با استفاده از شیوه‌های دیگر انجام می‌شود.

اتصال فیبر از اتاق مرکزی کامپیوتر به یک ترمینال یا مبدل فیبر است که نزدیک میز کاربر قرار دارد.

اتصال فیبر از اتاق مرکزی کامپیوتر/ سوئیچ مرکزی به یک سوئیچ کوچک مخصوص (به نام سوئیچ FTTO) انجام می شود که در محل کار کاربر قرار گرفته است. این سوئیچ کوچک با استفاده از کابل استاندارد شبکه، سرویس‌های اترنت ارائه می‌دهد. همچنین سوئیچ‌ها به طور غیرمتمرکز در سراسر ساختمان پخش شده‌اند، اما همه از یک نقطه مرکزی کنترل می‌شوند.

نوعی از کابل‌کشی منظم است که معمولاً در شبکه‌های محلی تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تکنولوژی از فیبر برای اتصال اتاق مرکزی کامپیوتر به یک جعبهٔ مخابراتی یا کافوی نزدیک به محل‌ کار یا میز کاربر استفاده می‌شود. با وجود تشابه اسمی،  FTTEو FTTZ جزو تکنولوژی FTTX نیستند.

بسیار شبیه FTTB است با این تفاوت که در FTTF هر دستگاه متصل به فیبر برای سرویس‌دهی به یک مشترک است که اجازه سرعت‌های چند گیگابیتی را فراهم می‌کند.

بسیار شبیه FTTC / FTTN است که در آن فیبر تا نزدیک جعبه تقسیم یا نقطه توزیع به مشتری آمده است و اجازه سرعت‌های نزدیک گیگا بیت را فراهم می‌کند.

فیبرکشی تنها تا یک کابینت خیابانی انجام می‌شود که ممکن است، کیلومترها با مکان مشتری فاصله داشته باشد و اتصال نهایی از طریق سیم تلفن است. FTTN معمولاً گامی موقت به سمت FTTH کامل بوده و برای ارائهٔ سرویس‌های سه‌گانهٔ پیشرفتهٔ مخابراتی استفاده می‌شود.

مشابه  FTTNاست، اما کابینت خیابانی یا دکل نزدیک‌تر به محل مشتری (حدود ۳۰۰ متر) و در محدودهٔ ارائه تکنولوژی‌های پهن‌باند مسی، مانند اترنت یا وای فای است. گاهی با نام FTTP (فیبر به دکل) نیز از این تکنولوژی یاد می‌شود که ممکن است، موجب اشتباه شدن آن با سیستم فیبر به محل مشتری شود.